Ak meşe
Ak meşe | |||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Korunma durumu | |||||||||||||||
Asgari endişe altında (IUCN 3.1) | |||||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
İkili adlandırma | |||||||||||||||
Quercus alba L., Sp. Pl.: 996 (1753). | |||||||||||||||
Dağılımı |
Ak meşe (Quercus alba), kayıngiller (Fagaceae) familyasından bir meşe türüdür.
Ak meşe, büyük ormanlar oluşturduğu Doğu ve Orta Amerika Birleşik Devletleri'nde en yaygın ağaçtır. Başlangıçta geniş oval taçlı, sonunda 30 m yüksekliğe ve genişliğe ulaşan büyük bir ağaçtır. Açık kahverengi kabuk, düz tabaklar halinde dökülür. Ağaç ne kadar yaşlıysa gövde o kadar derin oluklu hale gelir. Yapraklar uzun kama şeklindeki tabanı ile uzatılmış ters yumurta şeklindedir. 3 ila 6 çift sığ ila derin lob oldukça dardır. Genç yapraklar tüylü ve daha sonra çıplaktır. Yaz aylarında yaprak üstü parlak koyu yeşil ve altı kısa tüylü mavi-yeşildir. Sonbaharda turuncudan şarap kırmızısına veya kahverengi-kırmızıya dönüşür. Ağaç nispeten yavaş büyür ve çok fazla alana ihtiyaç duyar. ABD'de önemli bir kereste tedarikçisidir. Nemli, iyi drene olması ve köklerin derinlemesine nüfuz etmesi şartıyla hemen her toprakta yetişir.[1]
Pek çok toprak türünde bulunur; ancak en iyi orta verimli ve hafif asidik koşullara sahip kaba, derin, nemli, iyi drene edilmiş topraklarda işe yarar. Ağır topraklara ve kuzeye ve doğuya bakan yamaçlara iyi adapte olmuştur. Doğal meşcereler genellikle tınlı ve killi topraklarda bulunur. 180'den fazla farklı kuş ve memeli türü besin kaynağı olarak ak meşe palamudu kullanır; Bunların arasında sincaplar, kargalar, kızıl ağaçkakanlar, geyik, hindi, bıldırcın, fare, ördek ve rakun vardır.[2]
Meşenin ormanlara nasıl hakim olduğu veya meşe ağırlıklı ormanların nasıl yönetildiği endişe vericidir. Özellikle ak meşe ile bu türün Amerika Birleşik Devletleri'ndeki yayılışının tamamı boyunca sıcaklığa ve yağışa duyarlı olduğu bilinmektedir. Mekansal olarak, ak meşenin yayılışının batı ve orta kısmındaki alt popülasyonları, yaz yağışları ve sıcaklığın yanı sıra önceki mevsim yaz sonu ve sonbahar yağışları gibi değişkenlerle oldukça ilişkilidir. Bununla birlikte, Appalachian ve doğu alt popülasyonları bu tür değişkenlere karşı çok az duyarlılık göstermektedir. Bu nedenle, araştırma ve koruma eylemi, orman yönetimi tekniklerini ve bu türlerle ilgili iklim değişikliğine uyum/duyarlılığı hedeflemiştir. Ek olarak, dünya çapında botanik bahçeleri ve arboreta'da 164 ex situ koleksiyon bulunmaktadır. NatureServe, bu türü küresel olarak güvenli olarak listeler (G5).[2]
Ak meşe, Amerika Birleşik Devletleri'nin doğu yarısını kapsayan ve Missouri Nehri kadar batıya, Körfez Kıyısından Kanada'nın güney kısımlarına kadar uzanan yayılışta çok yaygındır. Yaygın bir yayılış, 2.344.756 km2lik bir oluşum kapsamı (EOO), 1.300'den fazla iyi belgelenmiş oluşum ve birçok toprak türünde bulunduğu bilindiği için bu türün popülasyon büyüklüğünün büyük olduğu varsayılmaktadır. Yayılışının bazı kısımlarında bir düşüş belgelenmesine rağmen, herhangi bir tehdit kategorisi için eşiğe yaklaştığına inanılmamaktadır. Bu nedenlerden dolayı IUCN Kırmızı Listesinde Asgari Endişe olarak değerlendirilmektedir.[2]
Ak meşenin odunu güçlü ve dayanıklıdır ve bu nedenle muhtemelen Kuzey Amerika'nın en değerli sert ağaç türüdür. 1900'lerin başında, ak meşe, Amerika Birleşik Devletleri'nde mobilya yapımında kullanılan birincil ağaçlardan biriydi. Fıçı, kereste, döşeme ve iç ahşap işleri ve çıtalar için kullanılır. Ak meşe, süs ağacı olarak da kullanılmaktadır. Bu tür, Kızılderililer tarafından tıbbi amaçlar için kullanıldı.[2]
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Wikimedia Commons'ta Quercus alba ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
- Vikitür'de Quercus alba ile ilgili ayrıntılı taksonomik bilgiler bulunur.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Quercus alba". Van Den Berk. 3 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2021.[ölü/kırık bağlantı]
- ^ a b c d Kenny, L.; Wenzell, K. (2015). "Quercus alba". The IUCN Red List of Threatened Species. doi:10.2305/IUCN.UK.2015-4.RLTS.T194051A2295268.en. 8 Ağustos 2018 tarihinde
|arşiv-url=
kullanmak için|url=
gerekiyor (yardım) arşivlendi.